Schijven waarop erelonen curatoren berekend worden voor vijfde keer verhoogd met 5%
Voorzitter op vrijdag: "Diep vanbinnen gaat het om meer dan de staat van het gerechtsgebouw"
De advocaat die optreedt in een andere hoedanigheid
Advocaten kunnen tijdens hun professionele beroepsuitoefening, naast hun rol als advocaat, ook nog een ander mandaat of functie opnemen (bijvoorbeeld gerechtelijk mandataris, syndicus, DPO, etc.).
Ze hebben dan een dubbele hoedanigheid en zijn bij de uitoefening van die mandaten of functies gehouden tot het eerbiedigen van de specifieke (wetgevende of deontologische) regelgeving die van toepassing is op die mandaten/functies.
Ook vanuit een GDPR-oogpunt moet rekening gehouden worden met enkele belangrijke aandachtspunten. Zowel in hoedanigheid als advocaat als in hoedanigheid van mandataris treedt de betrokken advocaat namelijk op als verwerkingsverantwoordelijke. Beide hoedanigheden dienen duidelijk van elkaar te worden onderscheiden in het kader van de verplichtingen inzake de AVG.
Wat u moet weten
Advocaten kunnen tijdens hun professionele beroepsuitoefening, naast hun rol als advocaat, ook nog een ander mandaat of functie opnemen (bijvoorbeeld gerechtelijk mandataris, syndicus, DPO, etc.). Ze hebben dan een dubbele hoedanigheid en zullen bij de uitoefening van die mandaten of functies gehouden zijn tot het eerbiedigen van de specifieke (wetgevende of deontologische) regelgeving die van toepassing is op die mandaten/functies (hieronder niet-limitatief opgenomen):
- de advocaat-gerechtelijk mandataris (zoals onder meer, doch niet-limitatief, schuldbemiddelaar, bewindvoerder, curator, voogd en gerechtelijke sekwester): artikel 161-162 Codex Deontologie voor Advocaten
- de advocaat-syndicus: artikel 163-169 Codex Deontologie voor Advocaten
- de advocaat-functionaris voor gegevensbescherming (‘DPO’): overeenkomstig artikel. 169 bis-169 sexies van de Codex Deontologie voor Advocaten
Ook vanuit een GDPR-oogpunt moet rekening gehouden worden met enkele belangrijke aandachtspunten. Zowel in hoedanigheid als advocaat als in hoedanigheid van mandataris treedt de betrokken advocaat namelijk op als verwerkingsverantwoordelijke. Beide hoedanigheden dienen duidelijk van elkaar te worden onderscheiden in het kader van de verplichtingen inzake de AVG.
Zo moet dat onderscheid bijvoorbeeld duidelijk opgenomen worden in het register van verwerkingsactiviteiten en de privacyverklaring. Betrokkenen moeten op transparante wijze worden geïnformeerd over de verschillende verwerkingsactiviteiten in het kader van de juridische dienstverlening als advocaat enerzijds en de verwerkingsactiviteiten die worden uitgevoerd in het kader van de uitoefening van een ander mandaat anderzijds. Lees meer over informatieverplichting en beroepsgeheim.
Tijdens de uitoefening van welbepaalde mandaten (bijvoorbeeld voogd, curator, etc.) is het mogelijk dat de advocaat bijzondere categorieën van persoonsgegevens en/of strafrechtelijke persoonsgegevens verwerkt. Die verwerkingen houden een hoger risico in voor de rechten en vrijheden van de betrokken personen. In lijn met de op risico gebaseerde aanpak van de AVG, genieten die persoonsgegevens derhalve een hoger niveau van bescherming onder de AVG. Die ‘gevoelige’ persoonsgegevens kunnen bovendien kwetsbare personen betreffen, zoals bijvoorbeeld minderjarigen en geesteszieken. De advocaat-mandataris moet zich er dan ook van bewust zijn dat er voor de verwerking van deze persoonsgegevens bijzondere regels gelden. Lees meer over de bijzondere categorieën van persoonsgegevens en strafrechtelijke gegevens.
Sommige mandatarissen komen op regelmatige basis in contact met de verwerking van persoonsgegevens van minderjarigen. De verwerking van persoonsgegevens van minderjarigen wordt strenger beoordeeld, aangezien minderjarigen zich vaak minder bewust zijn van hun rechten, de mogelijke risico’s en gevolgen in verband met de verwerking van hun persoonsgegevens. Informatie die specifiek op een kind is gericht, moet gemakkelijk toegankelijk zijn door het gebruik van duidelijke en eenvoudige taal. Uiteraard is er ook voor het verzamelen van persoonsgegevens van minderjarigen een rechtsgrond nodig. Dat zal in het kader van het uitoefenen van het wettelijk mandaat vaak een wettelijke verplichting of het algemeen belang zijn.
Wat u moet doen
Het is aangeraden om in uw register van verwerkingsactiviteiten een duidelijk onderscheid te maken tussen de verwerking van persoonsgegevens in uw hoedanigheid als advocaat en de verwerking van persoonsgegevens in uw hoedanigheid als mandataris of in de uitoefening van een bepaalde functie. De OVB heeft voor u reeds verwerkingsfiches opgesteld die u als basis kan gebruiken bij het invullen van uw register.
De specifieke regelgeving waarin het mandaat of de functie wordt beschreven en/of de aanstelling zelf bevatten in dit verband vaak nuttige informatie. Zo bepalen zij vaak (deels) welke categorieën van persoonsgegevens u in deze hoedanigheid moet verwerken. Voorbeelden van wettelijk toegelaten of opgelegde verwerkingen van persoonsgegevens zijn terug te vinden in de volgende artikelen:
- bewindvoerder: artikel 498/3 en artikel 498/4 BW
- voogd: artikel 420 BW
- curator: artikel XX.128 en XX.131 WER
- schuldbemiddelaar: artikel 1675/17, §3 Ger. W
- syndicus: artikel 3.85, §3 en art. 3.87, §10 e.v. nieuw BW
Daarnaast voorzien deze wettelijke bepalingen en/of de aanstelling zelf ook vaak aan wie u persoonsgegevens mag/moet meedelen (bijvoorbeeld overheden, rechtbanken, zorgcentra, schuldeisers, mede-eigenaars, familieleden,…). U moet onder meer die categorieën van persoonsgegevens en ontvangers opnemen in uw register van verwerkingsactiviteiten. De desbetreffende persoonsgegevens mogen enkel doorgegeven worden aan de noodzakelijke instanties overeenkomstig de wettelijke bepalingen van het mandaat.
U mag enkel bijzondere categorieën van persoonsgegevens verwerken in de uitzonderingsgevallen waarin de AVG dat toestaat. In elke andere omstandigheid moet u zich daarvan onthouden. Hou daarbij ook rekening met verschillende specifieke verplichtingen voortvloeiend uit de (Belgische) Wet Bescherming Persoonsgegevens.
Tot slot, moet u overeenkomstig artikel 32 AVG passende technische en organisatorische beveiligingsmaatregelen nemen die een beveiligingsniveau waarborgen dat is afgestemd op het risico dat gepaard gaat met de verwerkingen van persoonsgegevens.
Voor alle categorieën van betrokkenen die u heeft geïdentificeerd in uw register van verwerkingsactiviteiten, moet u een privacyverklaring opstellen. Daarbij moet u rekening houden met het doelpubliek van elke privacyverklaring. Zo stelt u de privacyverklaringen bij voorkeur op in de taal van de geviseerde betrokkenen of in een taal die de geviseerde betrokkenen zeker begrijpen. Ten aanzien van kinderen en andere kwetsbare groepen (bijvoorbeeld geesteszieken), moet u ervoor zorgen dat de taal eenvoudig, duidelijk en passend is zodat zij de boodschap gemakkelijk kunnen begrijpen. Het is de taak van de mandataris om een minderjarige op een duidelijke en begrijpbare manier te informeren via een medium dat aansluit bij de leefwereld en het onderscheidingsvermogen van de minderjarige.
Praktische richtsnoeren/templates
De Gegevensbeschermingsautoriteit heeft op haar website een thema uitgewerkt omtrent gevoelige gegevens.
De (Nederlandse) Autoriteit Persoonsgegevens heeft richtlijnen uitgevaardigd omtrent de verwerking van persoonsgegevens in faillissement waarbij enkele specifieke verwerkingsactiviteiten door curatoren toegelicht worden.
De OVB heeft haar verwerkingsfiches aangepast in functie van de verwerkingen door een advocaat die optreedt in een andere hoedanigheid.
Ik word door de rechtbank aangesteld als bewindvoerder, ben ik dan een verwerkingsverantwoordelijke voor de taken die mij worden opgelegd?
Ik word door de rechtbank aangesteld als bewindvoerder, ben ik dan een verwerkingsverantwoordelijke voor de taken die mij worden opgelegd?
In het kader van uw taak als bewindvoerder beheert u het vermogen van de beschermde persoon binnen de grenzen van de beschikking van de vrederechter. U bepaalt als mandataris dus zelf het doel en de middelen van de verwerkingen van persoonsgegevens, i.e. waarom er persoonsgegevens gebruikt worden en hoe die gebruikt worden. Bijgevolg kwalificeert u als verwerkingsverantwoordelijke en moet u voldoen aan alle verplichtingen van de AVG. µ
Zo moet u bijvoorbeeld een register van verwerkingsactiviteiten opstellen en alle verwerkingsactiviteiten, waaronder die van een mandataris, bijhouden (artikel 30 AVG). U moet die verplichtingen van de AVG duidelijk onderscheiden van de verwerkingsactiviteiten die u als advocaat uitvoert.
Ik moet als curator overgaan tot een tegeldemaking van activa die persoonsgegevens kunnen bevatten (bijv. computers van de gefailleerde). Moet ik ervoor zorgen dat de persoonsgegevens eerst worden verwijderd alvorens over te gaan tot de verkoop?
Ja, u bent verwerkingsverantwoordelijke van de verwerkingen die plaatsvinden binnen het beheer van het vermogen van een natuurlijk persoon of rechtspersoon. Indien een curator bijvoorbeeld een inventaris te gelde wil maken, waaronder digitale gegevensdragers (bijvoorbeeld computers of laptops), dan moet de curator waarborgen dat de inventaris geen gegevensdragers meer bevat of dat de persoonsgegevens op de desbetreffende gegevensdragers onomkeerbaar zijn vernietigd, voordat tot de vervreemding van de inventaris wordt overgegaan.